%0 Journal Article %T نقش خیال در مکاشفات صوری از دیدگاه سهروردی و ملاصدرا %J جاویدان خرد %I مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران %Z 2251-8932 %A نتاج, محمد ابراهیم %D 2015 %\ 03/01/2015 %V 11 %N 26 %P 183-204 %! نقش خیال در مکاشفات صوری از دیدگاه سهروردی و ملاصدرا %K سهروردی %K ملاصدرا %K خیال متصل %K خیال منفصل %K صور مثالی %K مکاشفه صوری %K ادراک خیالی %R %X کاربرد خیال در مباحث هستی شناسی و معرفت شناسی عرفان همواره مورد توجه اهل نظر در علوم فلسفی و شهودی بوده است؛ در این میان خیال در تحقق و تبیین بخش عظیمی از مکاشفات پیش روی عارف، نقش اساسی ایفا می‌کند. سهروردی و ملاصدرا در تبیین این مسأله، خیال را به دو قسم متصل و منفصل تقسیم می‌کنند. خیال متصل یکی از قوای باطنی انسان و نگهدارنده صور خیالی است و خیال منفصل عالمی مستقل است که حد فاصل میان عالم عقل و عالم حس است. از نظر ملاصدرا نفس عارف با سلوک باطنی می‌تواند توسط خیال متصل با خیال منفصل ارتباط و اتحاد برقرار کرده، صور مثالی را که به خیال متصل تنزل کرده است مکاشفه کند. ثمره این مکاشفه، اتحاد نفس با مشهود خود و علم حضوری به آن است. اما سهروردی گرچه برغم ملاصدرا قوه خیال را مادی می‌داند و سنخیت میان این قوه با عالم مثال را نمی‌پذیرد، ولی چون مدرِک اصلی صورت‌های مثالی را نفس می‌داند، پس تبیین سهروردی از چگونگی تحقق مکاشفه صوری، منطقی خواهد بود. %U http://www.javidankherad.ir/article_33953_cba16b03acc9169cd952bb162f8e0380.pdf