نژاد ابراهیمی, احد, قره بگلو, مینو, وفائی, سید مسعود. (1397). عوامل مؤثر بر ارتباط و نشانه‌شناسی در معماری - مطالعه موردی مسجد کبود تبریز. دوفصلنامه جاویدان خرد, 15(33), 283-306.
احد نژاد ابراهیمی; مینو قره بگلو; سید مسعود وفائی. "عوامل مؤثر بر ارتباط و نشانه‌شناسی در معماری - مطالعه موردی مسجد کبود تبریز". دوفصلنامه جاویدان خرد, 15, 33, 1397, 283-306.
نژاد ابراهیمی, احد, قره بگلو, مینو, وفائی, سید مسعود. (1397). 'عوامل مؤثر بر ارتباط و نشانه‌شناسی در معماری - مطالعه موردی مسجد کبود تبریز', دوفصلنامه جاویدان خرد, 15(33), pp. 283-306.
نژاد ابراهیمی, احد, قره بگلو, مینو, وفائی, سید مسعود. عوامل مؤثر بر ارتباط و نشانه‌شناسی در معماری - مطالعه موردی مسجد کبود تبریز. دوفصلنامه جاویدان خرد, 1397; 15(33): 283-306.
عوامل مؤثر بر ارتباط و نشانه‌شناسی در معماری - مطالعه موردی مسجد کبود تبریز
1دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز/تبریز/ایران
2کارشناسی ارشد مهندسی معماری اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
چکیده
نشانه‌شناسی دانشی با هدف چگونگی معنایابی نشانه‌ای است و خود نمود عینی از مفهوم یا پدیده‌ای غایب جهت برقراری ارتباط با مخاطب می‌باشد. رومن یاکوبسن و امبرتو اکو نشانه‌شناسی را برآمده از زبان می‌دانستند؛ یاکوبسن نشانه‌شناسی را فرایند معنی‌دار شدن بر اساس متن و اکو نشانه‌شناسی معماری را پدیده‌ای فرهنگی و ابزاری برای برقراری ارتباط معرفی کرده‌اند؛ شهرها در جوامع اسلامی نشانه‌هایی دارند و مسجد شاخص‌ترین نمود معماری در این شهرها می‌باشد و استفاده از عناصر کالبدی آن باعث شده است تا به‌عنوان ابزار ارتباط با ذهن مخاطب شناخته شود، به‌گونه‌ای که با دربرداشتن این نشانه‌ها برای ساکنان قابل درک هستند. هدف این پژوهش تحلیل عناصری در معماری مساجد است که درگذر زمان تبدیل به نشانه ارتباطی در شهرها شده‌اند تا به این سؤال پاسخ داده شود: عناصر کالبدی معماری با چه مؤلفه‌هایی ابزار برقراری ارتباط معنایی شده‌اند؟ تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی بر پایه تحلیل مؤلفه‌های نظریه ارتباط کلامی یاکوبسن شامل موضوع، پیام، فرستنده، گیرنده، مجرای ارتباطی و رمزگان در نشانه‌شناسی و تطبیق آن‌ها با دیدگاه اکو در نشانه‌شناسی معماری پژوهش شده است و این عوامل در نشانه‌های به‌کاررفته در مسجد کبود تبریز به‌عنوان نمونه موردی جهت استخراج چگونگی برقراری ارتباط موردمطالعه قرار گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهند که با تعمیم نظریه یاکوبسن، عوامل موثر بر ارتباط شامل زمینه فرهنگی و اجتماعی، کارکرد نمادین، رمزگان های معماری، کاربرد صریح، ابزار برقراری ارتباط و رمزگان های فرامعماری میباشند. با بررسی این عوامل در مسجد کبود می‌توان به رابطه مستقیم عوامل یاد شده با ایجاد ارتباط نزد مخاطبان پی برد.
1Assistant Professor of Architecture & Urbanism Faculty, Tabriz Islmic Art University
2Master of Islamic Architectural Engineering, Islamic Art University of Tabriz
چکیده [English]
Semiotics is a knowledge that its purpose is how to find meaning of sign and it is an objective presentation of an absent concept or phenomenon to communicate with the audience. Roman Jakobson and Umberto Eco attribute the semiotics as an outcome of language; Jakobson has introduced semiotics as a process of meaningfulness based on texture and Eco has recommended Architecture semiotics as a cultural phenomenon and a tool for communication; Cities in Islamic societies have signs and the mosque is the most significant architectural representation in them, and the use of its physical elements has made it known as a means of communication with the mind of the audience, in such a way that they are comprehensible for inhabitants by having these signs. The purpose of this research is to analyze the elements in the architecture of the mosques that have become a sign of communication in the cities over time to answer this question: what component of the physical elements of architecture have been changed to communication tools? This research has been investigated by descriptive-analytic method based on the analysis of the elements of the Jakobson verbal communication theory including context, message, sender, receiver, channel and codes in semiotics and their adaptation to the ECO’s view in architectural semiotics and these factors has been studied in the signs which are used in Tabriz Kabood mosque as a case study for realizing how to communicate
کلیدواژه‌ها [English]
Semiotics and Architecture, Semiotics and Communication, Semiotics of Mosque, Kabood mosque, Tabriz
ابتدای صفحه